این مقاله روز چهارشنبه 5/4/1386 در روزنامه همشهری منتشر شد.
آفریقا - کوروش فخر طاولی:
نشستی بینالمللی در پاریس با هدف بسیج بینالمللی برای فشار بر دولت سودان از روز دوشنبه 25 ژوئن(چهارم تیر) آغاز به کار کردهاست. در این نشست که به جز نمایندگان سازمان ملل و کشورهای بزرگی مانند آمریکا، نمایندگانی از کشورهایی مانند نروژ و دانمارک هم حضور دارند از نمایندگان سودان و اتحادیه آفریقا خبری نیست. این پارادوکس را چگونه میتوان توضیح داد؟ واقعیت این است که فشار گسترده بینالمللی بر دولت خارطوم برای استقرار نیروهای بینالمللی در دارفور، هدفی فراتر از اقدامات بشردوستانه را دنبال میکند. منطقه دارفور با مساحتی بالغ بر 510 هزار کیلومتر در غرب سودان 5/2 میلیون مترمربعی واقع است و منابع سرشار نفتی و اورانیوم در آن طمع هر قدرت کوچک و بزرگی را بر می انگیزد. دولت عمر البشیر، رئیسجمهوری که به خوبی میداند گروههای شورشی در دارفور با مطالبات گوناگون دستپخت فعالیتهای برون مرزی در بستر مشکلات داخلی است بارها از تلاش هدفمند آمریکا و انگلیس با صحنه گردانی نسبی اسراییل برای جداکردن این قطعه گرانبها از سودان خبر داده است. امروز دیگر البشیر و مشاوراناش کاملا معتقدند که تحقق وعده نیل تا فرات صهیونیستها تا اندازه قابل توجهی از طریق تسلط بر سودان از طریق تجزیه گام به گام این پهناورترین کشور مسلمان جهان ممکن میشود و چه بهتر که با استفاده از شرایط و لوازم موجود، با کنترل غرب این کشور و در نهایت تضعیف دولت مرکزی ضد اسراییلی،به این هدف نزدیکتر شود. این اتفاق که هیزم تهیه آن در شورای امنیت و در همین نشست پاریس تدارک دیده میشود بعد از خروج عملی کنترل جنوب سودان از دست دولت خارطوم میتواند دومین اقدام مهم در راستای برنامه تجزیه سودان باشد. جنوب سودان در پی پیمان صلح سال 2005 دارای خودمختاری است و قرار است در سالهای 2010 و 2011 با برگزاری همهپرسی عمومی درباره ادامه وضعیت سرزمینی آن تصمیمگیری شود. کم نیستند تحلیلگرانی که نتیجه این همهپرسی را استقلال جنوب سودان میدانند. با این اوصاف در حالی که خارطوم میکوشد گاه به تنهایی و گاه با کمک کشورهای دوست و اتحادیه آفریقا در برابر فشارهای همه جانبه مقاومت کند با التفات به تجربه چند سال اخیر میتوان اینگونه نتیجهگیری کرد دولت عمر البشیر بعد از قبول استقرار نیروهای ترکیبی کلاه آبی و اتحادیه آفریقا (البته تحت فرماندهی آفریقاییها) تسلیم دیگر خواستههای قدرتهای بزرگ و در راس آنها آمریکا خواهد شد. فراموش نکنیم که سودان در عین حال جایگاهی راهبردی در طرح خاورمیانه بزرگ آمریکا دارد و با این احوال تحقق پیمان صلحی شبیه آنچه در مورد جنوب سودان مشاهده شد، دور از انتظار نیست. کم نیستند تحلیلگرانی که تمایل دارند وقتی برنار کوشنر، وزیر امور خارجه فرانسه در نشست پاریس از « آینده درخشان دارفور» سخن میگوید آن را بدون خارطوم در نظر بگیرند. |
شبکه سه تلویزیون دولتی فرانسه ( فرانس تروآ) یک مسابقه دارد به نام " کستیون پور ان شامپیون" ( " سوالاتی برای یک قهرمان) که یک مسابقه اطلاعات عمومی است که از جهت فرم کلی شبیه " نام ها و نشانه ها"ی تلویزیون خودمان در سال های دور است. این برنامه از حدود هفده سال قبل با یک مجری به نام ژولین لوپر برگزار می شود و بسیار پربیننده و موفق است. از نظر اطلاعاتی هم انتشاراتی معروف لاروس که انواع فرهنگ ها را منتشر می کند، این برنامه را تغذیه می نماید. این برنامه اینقدر موفق است که در شهرهای مختلف فرانسه کلوب هایی برای تمرین و از این حرف ها دارد.
اما غرض:
اخیرا این برنامه مسابقه ویژه ای را بین دانشجویان مدارس عالی فرانسه برگزار کرد که نفر اول آن علاوه بر 1500 یورو خرید از لاروس برنده یک سفر به قبرس و یک رنوی مگان مدل 2007 شد. در این برنامه که در آن تماشاگران از دانشکده های مختلف با یونیفورم های مرتب و منظم شرکت کرده بودند، شرکت کنندگان ضمن پاسخگویی به پرسش ها درباره دانشکده خودشان، رشته شان و اهداف آینده شان صحبت می کردند. برنامه ای جذاب با شرکت جوانان 18 تا 23 ساله که به بهترین نحو ممکن نوجوانان و کودکان را مخاطب قرار می دهد و به نوعی راه حرفه و رشته گزینی آنان در آینده را نشان می دهد.
ژولین لوپردیروز و امروز
ایکاش:
طراحان برنامه در تلویزیون ما نیز می توانستند شبیه چنین برنامه های خط دهنده ای را در این رسانه تکتاز در عرصه رسانه های تصویری در کشورمان بسازند. به خدا جمع آوری ماهواره ها راه حل نیست< اشکال از ناتوانی و سیاست گذاری های نوک دماغی و به اصطلاح مصلحتی خودمان است. جوانان را دریابیم که " خیلی زود دیر می شود."
یک گزارش تازه از صندوق بین المللی پول که در روز های گذشته منتشر شد، از رشد اقتصادی 6 ممیز هفت درصدی در آفریقای جنوب صحرا حکایت می کند.
تصویری از شهر زیبای ابیجان پایتخت اقتصادی کوت دیووآر ( ساحل عاج)
بر اساس همین گزارش نرخ متوسط تورم در کشورهای آفریقایی زیر صحرا در این سال 7 درصد خواهد بود. این روند مساعد چند دلیل دارد. به جز قیمت های بالای نفت که شاید مهم ترین دلیل باشد، باید به مدیریت مطلوب بدهی های داخلی، بهبود هزینه کرد عمومی، و کاهش تعرفه های گمرکی اشاره کرد.
در این گزارش یه ضعف های اقتصاد آفریقا نیز اشاره شده است که مهم ترین آنها سهم همچنان اندک آفریقا در تجارت جهانی، کمبود محصولات کارخانه ای و وابستگی زیاد برخی کشورها به درآمد نفتی است.
به علاوه اینکه سطح فعلی رشد اقتصادی هنوز برای رسیدن به اهداف توسعه هزاره که یکی از آنها کاهش به نصف فقر تا سال 2015 است.
در خبرها داشتیم زبان شناسان می گویند نزدیک به دو هزار زبان در قاره آفریقا رایج است. بنا بر این خبر زبان های اقشار و گروه های غیر آفریقایی شامل انگلیسی، عربی، فرانسه، اسپانیول، آفریکانس ( زبان محلی رایج و رسمی در آفریقای جنوبی) و مالگاش ( زبان مردم ماداگاسکار) در میان زبان های یاد شده قرار نگرفته اند.
این زبان ها در قالب گروه های زبانی متعلق به چهار خانواده بزرگ قراردارند. خانواده زبانی نیجر- کنگو در این میان با 1500 زبان رایج ، بزرگترین خانواده زبانی جهان است و بعد از آن خانواده آفریقایی - آسیایی با 300 زبان قرار دارد که از شبه جزیره عربستان تا شمال آفریقای غربی رواج دارند.
از دو هزار زبان رایج در قاره افریقا، 1200 زبان در غرب این قاره رواج دارد که مهم ترین آنها هواسا، یوروبا، پل،ایگبو و ماندنگ است . در این میان با توجه به تنوع گسترده زبانی در غرب آفریقا، جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا ( اکواس) چهار زبان انگلیسی، فرانسه، عربی و پرتغالی را به عنوان زبان های رسمی خود برگزیده است تا امکان فهم متقابل در این اتحادیه فراهم شود .
نکته: همانطور که از این خبر بر می آید سه زبان فرانسه و انگلیسی و عربی به عنوان زبان رسمی اغلب کشور های آفریقایی محسوب می شوند، اما با اینکه تلویزیون ما و شبکه برون مرزی ما برنامه ها و شبکه های مستقلی به این زبان ها دارد، اما در آفریقا قابل دسترسی نیست، در عوض در صربستان و مونته نگرو می گیرد.
واقعیت این است که سیگارسازهای بزرگ جهان به دلیل انواع و اقسام مشکلات دست و پاگیر مالیاتی و بهداشتی و اجتماعی در مقابل فروش سیگار در کشورهای خودشانُ آفریقا و در مقیاسی متفاوت آسیا را هدف اصلی فروش خودشان قرار داده اند و این چنین است که هدف تعریف شده آنها در آفریقا جوانان ۱۳ تا بیست ساله است. نبود قوانین در کشورهای آفریقایی برای ممانعت از واردات و فروش کاملا آزادانه سیگار در کنار فساد مدیران کشوری باعث شده است که دیدن بیلبوردهای تبلیغاتی بزرگ در شهرهای پرجمعیت آفرریق به صحنه ای عادی تبدیل شود. بیلبوردهایی که تصصویر یک کابوی آمریکایی را در حالی که بر روی اسب راهوارش یک نخ سیگار مالبورو را گوشه لب داردُ به رخ آفریقایی ها می کشد. تازه سیگارهای اغلب ارزان قیمتی که در آفریقا عرضه می شود مارک های مختلف و با درجات ضرر جسمی بالا هستند/ چون کنترلی بر روی آنها صورت نمی گیرد.
اوضاع به قدری خراب است که شرکت های سیگار سازی حتی به برخی روزنامه نگاران در آفریقا پول می دهند تا در مقالاتی دولت های آفریقایی را از مخالف خوانی با دخانیات و مبارزه با آن منع کنند و به آنان بگویند که بیشتر به مقابله با مالاریا ( گه هر سی ثانیه یک کودک زیر پنج سال را در آفریقا می کشد) و ایدز بپردازند.
سانونا اینوسا اهل نیجر که یک انجمن مبارزه با دخانیات را اداره می کند/ شهادت می دهد که مدیر شرکت سیگار سازی بلغاری بی تی اچ پس از اینکه در نیامی مستقر شد در اولین اقدام با رییس جمهور دیدار کرد و در جریان یک ملاقات رادیو و تلویزیونی شده بیست میلیون فرانک سیفا ( حدود چهل هزار دلار) برای مبارزه با مالاریا به دولت کمک کرد.
این هم از داستان آفریقا در این ماجرا
روز جهانی بدون دخانیات را پاس می داریم.
این هم یکی از اون عکسها که گفتم
منابع دست اول و دوستانی که در هفته ها و ماه های اخیر از هراره بازدید داشتند از اوضاع اسف بار مردم می گویند. تورم ۳۷۰۰ درصدی و کمبود ارز و بنزین و آب و برق و گرانی و فساد و ...
واقعیت این است که جدای از روابط نزدیک ایران به دولت فعلی زیمبابوه و انقلابی گری تاریخی موگابهُ این کشور که روزگاری در جنوب و کل آفریقا مثال زدنی بود با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کند. ای کاش موگابه و حزب حاکم که اتفاقا همچنان در میان اکثریت محروم و فقیر کشور جایگاه دارندُ راه حلی میانه برای بهبود اوضاع این کشور پیدا می کردند.
این هم نمایی از هراره
و تصویری از آقای رابرت موگابه
اینکه در دارفور چه می گذرد و اینکه مرتبا منابع غربی از ۲۰۰ هزار کشته و دو میلیون آواره در این منطقه دم می زنند و در عوض از حدود ۷۰۰ هزار کشته در عراق ( به نقل خود منابع انگلیسی) و ۴ میلیون آوره این کشور کمتر می گویند یک مسئله است و اینکه ما در رادیو و تلویزیون خودمان چگونه به این موضوع می پردازیم مسئله ای دیگر.
واقعیت این است که مداخله گری آمریکا در سودان از جهات مختلف خلاف حقوق بین المللی و نقض حاکمیت سودان است و ما در اخبار خودمان به آن به اندازه کافی در نفی آمریکا و سیاست خارجی زورگویانه اش می پردازیم اما این گفتمان سلبی علیه آمریکا آنقدر کلیشه شده است که مردم کمتر به آن توجه می کنند. به علاوه اینکه اولویت ها نیز چیز دیگری است. ما امروز برای انتشار زورگویی آمریکا در پرونده هایی مثل سودان بیش از هر زمانی به یک گفتمان ایجابی ( تعبیر دوست عزیز و دانشمند آقای دکتر فتاحی) نیاز داریم. جای برنامه هایی چالشی مثل " نگاه یک" یا فرمی شبیه " شب شیشه ای" در این نوع اطلاع رسانی خالی است. اگر به هارد تاک شبکه بی بی سی اشاره نکنیم.
موضوع سودان و دارفور و بحث تجزیه احتمالی جنوب این کشور را اگر در چارچوب برنامه جامع خاورمیانه بزرگ آمریکا ببینیمُ اولویت دارفور و سودان هم معلوم می شود. دارفوری که هم نفت دارد هم اورانیوم/ سودانی که به لحاظ تاریخی در تیررس انگلیس قرار دارد و صهیونیست ها با تجزیه احتمالی آن برنامه نیل تا فرات خودشان را دنبال می کنند/ باید به یک اولویت در برنامه های خبررسانی و تولیدی تبدیل شود. چرا ما نباید تصاویری بکر و دست اول از داخل دارفور داشته باشیم تا ببینیم این دو میلیون آواره و دویست هزار کشته کجا هستند؟ همین مسائل را در قالب دیگری می توان در مورد زیمبابوه یا برخی دیگر از کشورهای آفریقایی مطرح کرد که انشا.. در فرصت های دیگر. همین قدر بگویم که جرج کلونی هنرپیشه معروف هالیوودی که به عنوان بهترین و خوش تیپ ترین در برخی نظر سنجی ها انتخاب شده است/ از جمله کسانی است که به شدت علیه دولت سودان اینجا و آنجا تبلیغ می کند و غرب از تمام ابزار ممکن برای پیشبرد اهداف خود استفاده می کند پس ما هم باید تکانی بخوریم.
این هم آقای کلونی
این اولین انتقال قدرت در نیجریه از غیر نظامی به غیر نظامی است که البته در پی انتخاباتی پر حرف و حدیث انجام شد. انشا.. که به خیر بگذرد.
عمرو یارادوا ۵۵ ساله